5/20/2023
ދިވެހިރާއްޖެއަކީ ދުނިޔޭގެ ޓުއަރިޒަމްގެ އެއްވަނައެވެ. އެއްވަނަ ޑެސްޓިނޭޝަންގެ މަޤާމު ހޯދާތާ މިހާރު ޖެހިޖެހިގެން 3 އަހަރުވެއްޖެއެވެ. ރާއްޖެއަކީ ޓުއަރިޒަމްގެ ދާއިރާއިން ދުނިޔޭގެ އެއްވަނަ ޤައުމު ކަމާމެދަކު ސުވާލެއް އުފައްދާ މީހަކު ނެތެވެ. ދުނިޔޭގައި ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ޓުއަރިޒަމް ހިންގާނެ ގޮތުގެ ނަމޫނާއަކީ، މިންއަޅަން ގެންގުޅޭ މިނަކީ ދިވެހިރާއްޖެއެވެ. ނަމަވެސް، ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައި، މިދާއިރާގައި ރާއްޖޭގެ ނުފޫޒެއް އެބައޮތްތޯ؟ އެކަމާ މީހަކު އެބަ އުޅޭހެއްޔެވެ؟ އެކަމުގެ ބޭނުމެއް އެބައޮތްތޯއެވެ؟
5/13/2023
ދައުލަތެއްގެ އެންމެ މުހިންމު އެއް މަސައްކަތަކީ، ދައުލަތުގެ އިދާރާތަކުން ކުރާ މަސައްކަތްތައް ރައްޔިތުންނާ ހަމައަށް ފޯރުކޮށްދިނުމެވެ. ހަރުދަނާ، ދެފުށްފެންނަ، ޖަވާބުދާރީވަނިވި ކޮމިއުނިކޭޝަން ސްޓްރެޓެޖީއެއް އޮތުމަކީ، ހެޔޮވެރިކަމެއްގެ އަސާސީ އެއް ސިފައެވެ. އަޅުގަނޑަކީ، ކޮމިއުނިކޭޝަންގެ ޚަބީރެއް ނޫނެވެ. ނަމަވެސް، އަޅުގަނޑަށް ފެންނަ ގޮތުން، ދިވެހި ދައުލަތުގެ ކޮމިއުނިކޭޝަން ވަޞީލަތަކީ, ދައުލަތުން އެޕްލެޓްފޯމެއްގެ މައްޗަށް އެއްވެސް ބާރެއް ނޯންނަ، ޓްވިޓަރަށް ވުމަކީ ހަމަޖެހޭ ކަމެއް ނޫނެވެ. ދިވެހި ދައުލަތް، ޓްވިޓަރުން ނުކުންނަންޖެހެއެވެ.
5/6/2023
2008 ވަނަ އަހަރު ފާސްކުރި 'ފެހި' ޤާނޫނުއަސާސީގެ 171 ވަނަ މާއްދާއާއެކު، ދިވެހިރާއްޖޭގައި އިންތިޚާބުގެ ޕްރޮސެސްއަކީ، ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގެ ޕްރޮސެސްއެކެވެ. ދުނިޔޭގެ އެހެން ޤައުމުތަކަށް ދިވެހިރާއްޖެއިން އެކްސްޕޯޓް ކުރެވިދާނެ ކަމެކެވެ. ތިންވަނަ ދުނިޔޭގެ ޤައުމެއްގައި، އެއްވަނަ ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގެ އިންތިޚާބެއް ބާއްވާނެ ގޮތް އަޅުގަނޑުމެން މިވަނީ ހޯދާފައެވެ.
5/1/2023
ބޭންކުން ދޫކުރާ ޗެކު، ދިވެހިރާއްޖޭގައި ޤާނޫނަކުން ތަރުތީބު ކުރެވުނުތާ މިހާރު 28 އަހަރު ވެއްޖެއެވެ. ޤާނޫނު ނަންބަރު 95/16 (ފައިސާއަށް ބަދަލުކުރެވޭ ގޮތުގައި ގެންގުޅޭ ލިޔުމާބެހޭ ޤާނޫނު) ގައި، ފައިސާއަށް ބަދަލުކުރެވޭ ގޮތުގައި ގެންގުޅޭ ލިޔުންތަކަކީ ބިލް އޮފް އެކްސްޗޭންޖާއި ޕްރޮމިސަރީ ނޯޓާއި ޗެކުކަމަށް ލިޔެފައިވެއެވެ. މިޤާނޫނުގައި، ޗެކުގެ ޙަޤީޤީ ބޭނުމަކީ ކޮބައިކަމާއި، ޗެކާ ގުޅިގެން ޢަމަލުކުރަންޖެހޭ ގޮތްތައް ސާފުކޮށް ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ. ޗެކަކީ ގެރެންޓީއެއްގެ ގޮތުގައި ދޫކުރާ އެއްޗެއް ނޫނެވެ!
4/8/2023
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސަރަޙައްދުގެ %99.6 އަކީ މޫދާއި ކަނޑެވެ. ކޮންމެ ދިވެއްސަކީ ފަތަން ދަންނަ މީހަކަށްވާންޖެހެއެވެ. ސަރުކާރުގެ ތަޢުލީމީ ސިޔާސަތާއި، ޢާންމު ޞިއްޙަތާގުޅޭ ސިޔާސަތާއި، މެނިފެސްޓޯގައިވެސް އޮތީ އެ ވާހަކައެވެ. ނަމަވެސް، އެކަން ތަންފީޒުކުރަން ކުރާ މަސައްކަތްތަކަށް އިތުރު ބާރެއް އަޅަން އެބަޖެހެއެވެ. ފަތަން ނުދަންނަ ޖީލެއް ބޮޑުވަމުން ދާކަމީ ހިތާމަހުރި ކަމެކެވެ. ފަތަން ދަސްކޮށްދިނުމަށް ކުރާ އިންވެސްޓްމަންޓު ވާނީ، އާސަންދައާއި، ސެންޓަރ ފޮރ މެންޓަލް ހެލްތަށް ކުރާ ހޭދަ މަދުކުރަންކުރާ އިންވެސްޓްމަންޓަކަށެވެ.
4/2/2023
އިންސާނުންނަކީ ކުށް ކުރެވޭނެ ބައެކެވެ. ޤަޞްދުގައާއި، ބައެއް ފަހަރު ޤަޞްދަކާ ނުލައެވެ. ކުށުގެ ޢަމަލެއް ކުރެވޭ މީހަކަށް އެމީހަކު ކުރި ކަމެއްގެ ނަތީޖާއާ ކުރިމަތިލާންޖެހޭ ގޮތަށް ޤާނޫނީ ނިޒާމު ބައްޓަންކުރަންޖެހެނީ، މުޖްތަމަޢުގެ ތެރޭގައި ވަކި ހަމަތަކެއް ޤާއިމުކޮށް، ރައްކާތެރިކަމާއި އަމާންކަން ކަށަވަރު ކޮށްދިނުމަށެވެ. ޤާނޫނީ ނިޒާމުގެ ތެރޭގައި މީހުންނަށް އަދަބު ދިނުން މުހިންމުވާ ފަދައިން، މީހުން އިޞްލާޙުކޮށް، އަނބުރާ މުޖްތަމަޢަށް ނެރުމަކީވެސް ބޭނުންތެރި ކަމެކެވެ.
3/6/2023
އިންސާނުންނަށް ލިބިފައިވާ ޢިމްލު ބެހިގެންވަނީ ތިން ބަޔަކަށެވެ. އެއީ، އެނގޭކަން އެނގޭ ކަންކަމާއި، ނޭނގޭކަން އެނގޭ ކަންކަމާއި، ނޭނގޭކަން ނޭނގޭ ކަންކަމެވެ. ޢިލްމު ހޯދަންޓަކައި އިންސާނާ ކުރަންޖެހޭ ކަމަކީ ފޮތް ކިޔައި، ދިރާސާކޮށް ހެދުމެވެ. ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި އޮތީ، وَمَآ أُوتِيتُم އަދި ތިޔަބައި މީހުންނަށް ދެއްވާފައެއް ނުވެއޭ، مِّنَ ٱلْعِلْمِ ޢިލްމުގެ ތެރެއިން إِلَّا قَلِيلًۭا ވަރަށް ކުޑަ މިންވަރެއް މެނުވީ." އަދިވެސް ވަޙީކުރައްވާފައިވަނީ، ٱلَّذِى އެކަލާނގެއީ، عَلَّمَ އުނގަންނައިދެއްވި ރަސްކަލާނގެއޭ، بِٱلْقَلَمِ ޤަލަމުގެ ޛަރީޢާއިން. عَلَّمَ އެކަލާނގެ އުނގަންނައިދެއްވިއޭ ٱلْإِنسَـٰنَ އިންސާނުންނަށް مَا لَمْ يَعْلَمْ އޭނާއަށް ނޭނގޭ ކަންކަން މިހެނެވެ.
2/18/2023
ކޮންމެ އަހަރެއް ނިމުމުގެ ކުރިން، ޖެހިގެން އަންނަ އަހަރު ކާވެނިނުކޮށްދޭ ދުވަސްތަކުގެ ލިސްޓެއް ފެމިލީ ކޯޓުން ނެރުއްވައެވެ. މިނިޒާމު މިގޮތަށް ހިނގާތާ 10 އަހަރު ވީއިރު، މިނިޒާމަކީ ޢާންމުން ބަލައިގަނެ، އިތުބާރު ލިބިފައިވާ ނިޒާމެކެވެ. "މީހަކަށް ގުޅައިގެން" ކަމެއް ކުރަން ނުޖެހޭ ގޮތަށް ބައްޓަންވެފައިވާ ހަރުދަނާ ނިޒާމެކެވެ. ދިވެހިރާއްޖޭގައި މޮޅަށް ކުރާ ކަމެކެވެ! ކޮރަޕްޝަނާ ބީރައްޓެހި، ކޮރަޕްޓްވުމުގެ ފުރުޞަތު ކުޑަ ނިޒާމެކެވެ.
1/14/2023
18 ޖަނަވަރީ 2023 ދުވަހަކީ، އައު ހެއްކާބެހޭ ޤާނޫނަށް ޢަމަލުކުރަން ފަށާ ދުވަހެވެ. އޭގެ ކުރިން، ހެއްކާބެހޭ ޤާނޫނަށް އަހުލުވެރިކުރުމުގެ ޕްރޮގްރާމްތައް، ދައުލަތުގެ ހުރިހާ އިދާއެއްހެން އެއްކޮށް އެބަ ކުރިއަށް ދެއެވެ. މިއީ އުފާވެރި މަންޒަރެކެވެ. ތަޞައްރަފު ފުދެމުންދާކަން ދޭހަކޮށްދޭ ކަމެކެވެ. އެންމެން އެއްކޮށް، އިށީނދެތިބެ، ޢިލްމީ މަސައްކަތް ކުރެވިދާނެކަމަށް އަޅުގަނޑުމެން އަބަދުވެސް ޤަބޫލުކުރަމެވެ.
12/7/2022
ޤާނޫނުގައި ހުއްދަކޮށްފައިވާ ލުއި އަދަބެއް މީހަކަށް ދިނުމުގެ މާނައަކީ އެއަދަބު ތަންފީޒުނުކުރުމެއް ނޫނެވެ. އަދަބު ތަންފީޒުވާކަން ކަށަވަރުކުރާން އޮތް މަގަކީ، ޖޫރިމަނާ ނުދައްކާ މީހުންގެ މައްސަލަތައް މުރާޖަޢާ ކުރަން ހުށަހަޅަންޖެހޭ ގޮތަށް އޮންނަ އޮތުމެވެ. މުރާޖަޢާކުރީމާ ނުކުންނާނެ ނަތީޖާއަކީ، ޖޫރިމަނާގެ އަދަބަށް އެއްބާރުލުން ނުދީ، ޖޫރިމަނާ ނުދައްކާ މީހުން، އަޞްލު އަދަބު ކަމުގައިވާ ޖަލު އަދަބަށް ބަދަލުކުރުމެވެ. ނުވަތަ އެމީހަކާ އެކަށީގެންވާ އެހެން އަދަބަކަށް ބަދަލުކުރުމެވެ.
11/28/2022
ކުޑަކުދިން އެކްސްޕްލޮއިޓްކުރުމުގެ ކުށަކީ، ޖިނާއީ ކުށެއް ކުރުމުގައި ކުޑަކުއްޖަކު ބޭނުންކުރުމެވެ. ޖިނާއީ ކުށެއް ކުރުވުމަށްޓަކައި ކުޑަކުއްޖަކު ރެކްރޫޓްކުރުމަކީ ނުވަތަ ގްރޫމް ކުރުމަކީވެސް ކުށެކެވެ. ކުށްކުރާ ޖަމާޢަތްތަކުން، ކުށްކުރުމުގައި ކުޑަކުދިން ބޭނުންކުރާނަމަ، އެކަމަކީ އޭގެ ޒާތުގައި ދައުވާ ކުރެވޭނެ ކުށެކެވެ. އައްޑޫގައި، ނުވަތަ އެނޫން ރަށެއްގައި ވިޔަސް، ކުށްކުރުމުގައި ކުޑަކުދިން ބޭނުންކުރާނަމަ، އެކަމަށް ވަކިން ދައުވާ ކުރެވޭނެއެވެ. ކުށްކުރުމުގައި ކުޑަކުދިން ބޭނުންކުރުން ނިމުމަކަށް ގެނައުމަށް ޤާނޫނީ ގޮތުން އެޅެން ހުރި ފިޔަވަޅުތައް އަޅުގަނޑުމެން ދާނީ އަޅަމުންނެވެ.
11/13/2022
އެކި ކުށުގެ ޢުންޞުރުތައް، ނުވަތަ ރުކުންތައް، އެކުށެއްގެ ގޮތުން ތަފާތުވެދާނެއެވެ. ތަޙްޤީޤުކުރާ މީހާ، ތަޙްޤީޤުގެ މިސްރާބު ގެންގުޅެންޖެހޭނީ ޢުންޞުރުތަކާ ދިމާލަށެވެ. ތަޙްޤީޤު ފުރިހަމަކޮށް ކާމިޔާބު ކުރެވޭނީ އޭރުންނެވެ. ޖިނާއީ ޢަދުލުގެ ނިޒާމުގެ ފެށުން އޮތީ ޢުންޞުރު ހޯދުމުގައެވެ. އެހެންކަންކަން ތަރުތީބުވަނީ އެކަމުގެ މައްޗަށެވެ.
The opinions expressed in this publication are those of the author. They do not purport to reflect the opinions or views of the official positions held by the author. The designations employed in this publication and the presentation of material therein do not imply the expression of any opinion whatsoever on the part of the official positions held by the author